انواع پلاستیک قابل بازیافت ، پلاستیک یکی از کاربردی‌ترین متریال‌ها در زندگی روزمره ما است. هر ابزاری را که استفاده می‌کنیم و یا هر بسته‌بندی که باز می‌کنیم، به پلاستیک وابسته است. از ابزارهای پزشکی و درمانی تا اسباب‌بازی کودکان و یا قطعات خودرو، رد پای پلاستیک‌ها در انواع گوناگون محصولات وجود دارد. پلاستیک سبک و قابل انعطاف است و می‌توان با آن بسته‌بندی کامل و مقرون‌به‌صرفه انجام داد. به علاوه پلاستیک یکی از ارزان‌ترین و در دسترس‌ترین متریال‌های اطراف ما به شمار می‌رود. اما پلاستیک در طبیعت بسیار پایدار است و می‌تواند طبیعت را آلوده کند. به همین دلیل استفاده از انواع پلاستیک قابل بازیافت باید در اولویت‌های کاربرد ما قرار گیرد. اما انواع پلاستیک قابل بازیافت چیست و چه مراحلی را باید برای بازیافت آن‌ها طی کرد؟ قبل از خواندن ادامۀ مقاله به شما پیشنهاد می‌کنیم در صورت تمایل به خرید دستگاه خردکن پلاستیک به صفحۀ دستگاه خردکن پلاستیک مراجعه نمایید.
چرا استفاده از انواع پلاستیک قابل بازیافت باید در اولویت باشد؟
پلاستیک یکی از مواد و متریال‌های مهم و کلیدی در اقتصاد امروز است. سالانه حدود 400 میلیون تن پلاستیک در سراسر جهان تولید می‌شود که تولید این ماده در ایران نیز به دلیل دسترسی به مواد پتروشیمی، بیشتر از استانداردهای جهانی است. طبق گزارش سازمان ملل متحد (UN)، تنها 14 درصد از پلاستیک تولید و استفاده شده در جهان، بازیافت می‌شود. بسیاری از این انواع پلاستیک، برای بسته‌بندی و یا جابه‌جایی مواد گوناگون به کار می‌رود و پس از یک بار استفاده دور انداخته می‌شود.
اگرچه در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری زیادی در تمام سطوح هم برای افزایش حجم بازیافت و هم برای افزایش عمر مفید این ماده آن انجام شده است، اما باز هم این مقدار کمتر از انتظارها است. اما مشکل عمده در جهت بازیافت پلاستیک چیست؟ در پاسخ باید گفت انواع مختلفی از پلاستیک برای کاربردهای گوناگون وجود دارد و همه آن‌ها به یک شکل بازیافت نمی‌شوند.
با روش‌های فعلی که برای بازیافت پلاستیک در ایران به کار می‌رود تنها انواع محدودی از پلاستیک قابل بازیافت هستند. برخی از انواع پلاستیک ممکن است قابل بازیافت با شرایط خاص و دستگاه‌های مدرن را داشته باشند اما این کار معمولا به دلیل سختی مراحل و نداشتن توجیه اقتصادی انجام نمی‌شود.
در ادامه به معرفی انواع پلاستیک قابل بازیافت می‌پردازیم.
معرفی انواع پلاستیک قابل بازیافت
معرفی انواع پلاستیک قابل بازیافت ، پلاستیک‌های زیر برای بازیافت مناسب هستند:
1. PET یا پلی اتیلن ترافتالات
یکی از انواع پلاستیک قابل بازیافت، پلی اتیلن ترفتالات (PET) است که دارای خواص منحصر به فردی مانند سبکی، انعطاف پذیری بالا، مقاومت در برابر دماهای شدید یا بخار و گازهای مختلف است. این مدل از پلاستیک که در ایران بسیار پرکاربرد است، همچنین شفاف است که آن را برای نگهداری و بازاریابی مواد غذایی ایده‌آل می‌کند. PET پرکاربردترین نوع پلاستیک در جهان است و از آن برای بسته‌بندی آب و نوشیدنی‌ها، روغن و محصولات بهداشتی و آرایشی استفاده می‌شود.
2. پلی وینیل کلراید (PVC)
پلی وینیل کلراید (PVC) نوعی از انواع پلاستیک قابل بازیافت است که حالتی سفت و سخت دارد. به این ترتیب، از این مدل پلاستیک، بیشتر برای بسته بندی مواد و اطمینان از محافظت از آن‌ها استفاده می‌شود. این نوع پلاستیک، حاوی ماده ای سمی به نام نونیل فنل است. PVCبرای بسته بندی مواد غذایی پلاستیکی استفاده می شود زیرا نرم و انعطاف پذیر است. از این ماده همچنین در صنایع ساختمان‌سازی نیز به صورت گسترده استفاده می‌شود. مراحل بازیافت پلاستیک از نوع پی‌وی‌سی دارای حسایست‌ها و نکات تخصصی زیادی است و باید با دقت و رعایت نکات بهداشتی انجام شود.
3. HDPE یا پلی اتیلن سنگین
یکی دیگر از انواع پلاستیک قابل بازیافت، پلی اتیلن با چگالی بالا (PE-HD) است که مشخصه آن، مقاومت بالا در برابر رطوبت است و مانند PVC بسیار مستحکم است. از این مدل پلاستیک، به طور گسترده‌ای در بخش‌های بهداشتی و در کارخانه‌های نوشیدنی استفاده می‌شود.
انواع پلاستیک غیر قابل بازیافت
در مقابل انواع پلاستیک قابل بازیافت که در بخش قبلی از آن‌ها نام برده شد، انواع گوناگونی از پلاستیک‌ها هم در بازار وجود دارند و استفاده می‌شود که قابل بازیافت نیستند. این پلاستیک‌ها را می‌توان بازیافت کرد اما معمولا بازیافت آن‌ها به سختی انجام می‌شود و یا صرفه اقتصادی ندارد. به همین جهت کمتر در مراحل بازیافت پلاستیک به کار برده می‌شوند. برخی از پلاستیک‌های غیرقابل بازیافت شامل این موارد هستند:
• پلی پروپیلن (PP) که کاملاً انعطاف پذیر و در عین حال سخت است. از این مدل پلاستیک، برای تولید مواد یک بار مصرف یا برای ساخت ظروف آشپزخانه استفاده می‌شود.
• پلی استایرن (PS) که قابلیت قالب‌گیری بالایی دارد. از این نوع پلاستیک بیشتر برای ساخت فوم بسته‌بندی یا در صنایعی مانند صنایع الکترونیک استفاده می‌شود.
• پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE) که بسیار انعطاف پذیر است و گرما را به خوبی تحمل می‌کند. این نوع از پلاستیک، برای تولید کیسه برای صنایع غذایی ضروری است. یکی از مشکلاتی که از بازیافت این ماده دارد، این است که حاوی برخی مواد سمی مانند آلدئید، کتون یا کربوکسیلیک است.
در ادامه به بررسی توضیح مراحل بازیافت پلاستیک می‌پردازیم.
مراحل بازیافت پلاستیک در انواع پلاستیک قابل بازیافت چگونه است؟
برای انجام مراحل بازیافت پلاستیک، ابتدا باید جداسازی انواع پلاستیک که قابل بازیافت هستند را انجام داد. پس از جمع‌آوری و جداسازی، باید مواد اضافی روی پلاستیک‌ها را از بین برد. این کار معمولا با استفاده از دستگاه‌های شستشو و آب انجام می‌شود. مرحله بعدی در مراحل بازیافت پلاستیک، آسیاب کردن آن‌ها است که بنا به نوع آن و نیز سبک کارخانه بازیافت انجام می‌شود. پس از آن، به وسیله دستگاه اکسترودر، گرانول پلاستیک بازیافتی تولید می‌شود که در مراحل تولید وسایل جدید به کار می‌رود.
سخن آخر
پلاستیک و انواع آن، شاید پرکاربردترین مواد اولیه اطراف ما باشند. به دلیل این که این مواد ممکن است تا سال‌ها بدون تغییر در طبیعت باقی بمانند و باعث آلودگی آن شوند، باید بازیافت شوند. انواع پلاستیک قابل بازیافت در ایران، شامل PET یا پلی اتیلن ترافتالات، پلی وینیل کلراید (PVC) و پلی اتیلن با چگالی بالا (PE-HD) هستند. انواع دیگر پلاستیک به دلایل گوناگون حجم کمی از بازیافت پلاستیک را به خود اختصاص می‌دهند.
بدون دیدگاه